Hurriyet.com.tr Ekonomik hizmet
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Türkiye Hızlandırma ve Işınlama Laboratuvarı’nın elektron hızlandırma kabiliyetini Türkiye’ye getirdiğini belirterek, şöyle konuştu: “TARLA, teknolojik altyapısı ve ışık hızında elektron üretme gibi yetenekleriyle araştırmaların önünü açacak. Uygulamalı temel bilimler ve mühendislik alanlarında kazanacağımız bilgi ve beceriler, özellikle elektron hızlandırıcı ile sağlık gibi birçok öncelikli sektörde ulusal ihtiyaçlarımızı karşılayacak. Ülkemizde havacılık ve uzay sektörünün ihtiyaç duyduğu yüksek radyasyon ve ısı gibi sert dış etkenlere dayanıklı malzemelerle donatılacak bu yüksek teknolojiye sahip tesis, öncü teknolojilerin geliştirilmesi için önemli bir eşiği aşmıştır; hızlandırıcı teknolojilere dayalı olarak ülkemizin bilimsel kapasitesinin geliştirilmesidir.” Dedi.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Türkiye İvme ve Radyasyon Laboratuvarı’nın (TARLA) elektron hızlandırıcısının devreye alma törenine katıldı. Kacır, ülkemizin süperiletken elektron hızlandırıcı teknolojisine sahip dünyadaki 4 ülke arasına girmesini sağlayan, 20 meV Faz 1 ışın hattı (emivi) ve milli donanım ve uzmanlığıyla tesisin başarılarının devamını diledi.
ÖZELLİKLE ÖNEMLİ
Kacır, bilgi üretme ve uygulama kapasitesinin geliştirilmesi, katma değeri yüksek ürün ve hizmetleri destekleyecek araştırma, geliştirme ve inovasyon faaliyetlerinin artırılması açısından araştırma altyapılarının büyük önem taşıdığını hatırlatarak, şöyle konuştu: “Sağlık teknolojilerinden nanomalzemelere, güneş enerjisinden teknolojilerden astrofizik ve uzay gözlemlerine kadar pek çok sektörde faaliyet gösteren araştırma altyapılarımızı; 6550 Sayılı Kanun kapsamında onaylanmış, ülkemizin bilime dayalı kalkınmasında itici güç olarak değerlendirdiğimiz; “Ülkemiz için öncelikli ve kritik alanlarda araştırma yapan, nitelikli araştırma ve geliştirme personeli istihdam eden merkezlerdir.”
class = “medyanet-inline-adv”>
ARAŞTIRMA ALTYAPI KOMİSYONU
Araştırma Altyapıları Komisyonu koordinasyonunda kamu kaynaklarıyla kurulan ulusal araştırma altyapılarının bilgi, teknoloji ve insan kaynakları geliştirme performansını yakından takip ettiklerini vurgulayan Kacır, şöyle konuştu: “Burada 800’e yakın nitelikli araştırma personeli ve geleceğe ışık tutacak gelişmeler var. Ülkemizin geleceği parlak olan 10 ulusal araştırma altyapımız ile 2017 yılından bu yana uzmanlığı Komisyonumuz tarafından onaylanan araştırma altyapılarımız, 2017 yılından bu yana 360’ın üzerinde proje gerçekleştirmiş ve 549 yüksek etkili yayın yayınlamıştır. Komisyonumuzun onayıyla araştırma altyapılarına toplam 2 milyar 284 milyon liralık kaynak aktardık.
SÜPER İLETKEN HIZLANMA TEKNOLOJİSİ
Şu ana kadar 35 milyon euro tahsis edilen Türkiye İvme ve Radyasyon Laboratuvarı’nın (TARLA), süperiletken hızlandırma teknolojisini kullanarak elektron hızlandırma kabiliyetini Türkiye’ye getirdiğini belirten Kacır, şöyle konuştu: “TARLA’nın yürüttüğü bilimsel çalışmalar; Bize küçüğün mahiyetini anlatacak ve dolayısıyla büyüğün işleyişi hakkında bize ipuçları verecektir. TARLA, altyapısı ve ışık hızında elektron üretme gibi teknolojik yetenekleriyle uygulamalı temel bilim ve mühendislik araştırmalarının önünü açacak. Elektron hızlandırıcı başta olmak üzere radyasyon yönetiminde edineceğimiz bilgi ve beceriler; “Sağlık gibi birçok öncelikli alanda milli ihtiyaçlarımızı karşılayacak.” Dedi.
class = “medyanet-inline-adv”>
EŞİK AŞILDI
TARLA’nın yerli medikal linak tasarlayıp üretebilen milli bir araştırma tesisi olarak hizmet verebileceğini belirten Kacır, şöyle devam etti: “Hızlandırıcımızda ayrıca yüksek radyasyon gibi zorlu dış etkenlere dayanıklı orijinal malzemeleri de ülkemizde test ediyor, geliştiriyor ve test ediyoruz. Havacılık ve uzay endüstrisinin ihtiyaç duyduğu ısı ve ısının imalatta kullanılabilmesi için devreye aldığımız elektron hızlandırıcı, tüm aşamaları tamamlandığında parçacık fiziği, nükleer fizik, biyoteknoloji ve benzeri birçok alanda araştırma, eğitim ve uygulama imkânı sunacak. nanoteknoloji, genetik, malzeme, sanayi, metroloji, çevre, kimya, tıp, madencilik, enerji, savunma, uzay ve iletişim gibi alanlarda öncü teknolojilerin geliştirilmesine altyapı sağlayacak olan bu yüksek teknoloji tesisi, Faz-1 elektronunun devreye alınmasıyla; Kurulumun en kritik aşamasını temsil eden hızlandırıcıyla, ülkemizin hızlandırıcı teknolojilerine dayalı bilimsel kapasitesinin geliştirilmesi açısından önemli bir eşik aşıldı” dedi.
TARİHSEL BAŞARI
TARLA bünyesinde 2’si Avrupa Birliği, 9’u ise TÜBİTAK tarafından desteklenen 11 projenin yürütüldüğü bilgisini paylaşan Kacır, şöyle konuştu: “Ürdün ve Orta Doğu’nun ilk büyük uluslararası araştırma merkezi olan SESAME’de, bir sinkrotron tesisine ev sahipliği yapıyor; Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK) tarafından hayata geçirilen projede, Türk X-ray hattının tüm üretim, kurulum ve devreye alma süreci TARLA tarafından yürütülüyor. Bu, ülkemizde bilginin teknolojiye dönüştürülmesi ve uluslararası beceri transferi açısından tarihi bir başarıdır. TARLA hızlandırıcısının tam olarak çalışır hale gelebilmesi için gerekli desteği sağlamaya devam edeceğiz. “Yürütülen öncü ve özgün araştırma geliştirme çalışmalarına hız vereceğiz.” Dedi.
TEKNOLOJİYE YÖN VEREN ÜLKE
Milli Teknoloji Hareketi vizyonu doğrultusunda yeni araştırma altyapılarıyla teknolojinin takipçisi değil, teknolojiye yön veren bir ülke olma kararlılığını sürdürecekleri bilgisini paylaşan Kacır, şöyle konuştu: “SAHA; Karakterizasyon, lazer, çevre ve biyoteknoloji laboratuvarlarıyla Türk bilimine katkı sağlamak için çalışmalarını sürdürecek ve kendi kendine yeterliliğini sürdürülebilir kılacaktır. Böylesine önemli bir yapının adını önümüzdeki yıllarda ulusal ve uluslararası medyada daha çok duyacağımıza hiç şüphem yok. Bilimi ve bilimsel araştırmayı en üst düzeyde geliştirmeye devam etmek; Kritik teknolojileri yurt içinde geliştirerek, yüksek teknoloji sektörlerinde rekabetçi ürün ve hizmetler sunmak için ülkemizin uzmanlığını daha da güçlendireceğiz. “Bilim adamlarımız ülkemizde doğru koşullar ve desteklerle, öncü ve yenilikçi çalışmalarıyla bilim dünyasında adından söz ettirmeye devam edecekler.” dedi.
Törenin ardından Bakan Kacır, elektron hızlandırıcının kontrol odasına geçti. Kacır burada sistemi çalıştırarak elektron hızlandırıcıyı devreye soktu.